"GIÁNG SINH XA NHÀ" : VỀ VỚI MỘT GIÁO XỨ VÙNG XA VÙNG SÂU,CÓ ĐƯỢC KHÔNG ?
Ngay sau lần về thăm Giáo xứ Khánh Thọ của một số anh em Giới Trẻ Thanh Đức năm vừa qua (xem bài "Về đồng quê"),
câu chuyện "trở lại Khánh Thọ" một lần nữa trong tương lai gần bỗng trở thành rôm rả, thu hút nhiều bạn trẻ và cả một vài vị trong BTV Giáo xứ hiện tại.
Như đã biết, Khánh Thọ là một Giáo xứ miền quê vừa mới thành lập chưa được bao lâu cùng với những khó khăn rất lớn cả về tinh thần và vật chất, hiện do Cha Đaminh Phan Châu Bảo (một người con của Thanh Đức) làm Quản xứ. Cha Đaminh và HĐMVGX đang dồn hết mọi khả năng có thể để từng bước ổn định, nâng cao đời sống tinh thần cho mọi thành phần trong Giáo xứ, cách đặc biệt cho các em Thiếu Nhi.
Vúng quê "bán sơn địa" này, nơi đèo núi nhiều hơn ruộng đồng, sắn ngô khoai lúa hai mùa mà chẳng đủ ăn. Một số gia đình làm nương rẩy, số người khác chăn nuôi nhỏ lẻ, số người trẻ hơn may mắn được chỗ làm trong các cơ sở Dệt may hay Tiểu thủ công nghiệp (lương công nhân vốn đã thấp nay càng nhỏ bé khi nạn giá cả leo thang chưa thấy điểm dừng), còn lại thanh niên trai tráng có sức khỏe thì đi làm thuê, làm thợ nề, phụ hồ xa quê ... Do đó, cuộc sống của hầu hết giáo dân khá bấp bênh và nghèo khổ.
Dẫu thế, đời sống đạo của bà con nơi đây rất cao. Những bậc Tiền bối của Khánh Thọ lãnh nhận Đức Tin cách nay đã gần 100 năm, ngôi Nhà thờ đầu tiên cũng đã được xây dựng từ năm 1933. Trải qua bao thời kỳ chiến tranh loạn lạc, bao lần bị tàn phá dữ dội bởi thiên tai và nhân tai, bao cấm cách bắt bớ đủ kiểu của các quyền lực thế gian xưa nay..., đức tin các tín hữu vẫn vững vàng, để rồi Khánh Thọ được nâng lên hàng Giáo xứ với trên 900 giáo dân như hôm nay.
Lần nào gặp Cha Đaminh, Cha cũng tâm sự một trong những ước mơ hàng đầu của ngài là làm sao cho hơn 300 em nhỏ sống trải rộng khắp hai xã thuộc huyện Phú Ninh (Tam kỳ, Quảng nam) có một ngày cắm trại, được sống bên nhau, cùng vui chơi múa hát, cùng yêu thương chia sẻ... trong sự đùm bộc của Chúa và Đức Mẹ Lên Trời, Bổn mạng của Giáo xứ.
" Anh biết không, từ hồi còn là Cha phó, em đã ước mong điều này nhưng "lực bất tòng tâm" quá ! ". Cha còn nói với chúng tôi : " Giáo dân Khánh Thọ đã từ rất lâu chưa từng được biết, chưa từng được xem một chương trình hoan ca Giáng Sinh hay Phục Sinh nào... Giáo xứ có quá ít người giỏi giang thạo việc; cha xứ thì "bất tài", giáo dân lại quá khó khăn thiếu thốn, thành ra, tổ chức một đêm như Hoan ca Giáng Sinh chẳng hạn, để niềm vui Chúa Giáng Sinh của Giáo xứ và cả bà con bên Lương được nhân rộng ra, chỉ mãi là ước mơ thôi !"...
"Trở lại Khánh Thọ" hay "Giáng Sinh xa nhà" vì thế đã được khá đông anh em đặt vấn đề một cách nghiêm túc, khí thế.
Giáo xứ Thanh Đức kể từ thời Cha Phêrô Nguyễn Hữu Đăng làm quản xứ (1975) đến nay, không Mùa Giáng Sinh nào thiếu vắng đêm Hoan ca Giáng Sinh, cho dẫu thời "bao cấp" chính quyền luôn gây rất nhiều khó khăn, ra sức hạn chế, có khi chỉ đồng ý "cho" thực hiện chỉ trước 5,6 ngày.
Anh em có kinh nghiệm tổ chức, các Đoàn thể như Giới Trẻ, Trung Niên, Hùng Tâm Dũng Chí, các Ca đoàn, Đội Sinh viên, Đội Hạt Cải... lại nhiệt thành, múa hát khá "chuyên nghiệp", nên việc thực hiện đêm Hoan Ca với chừng 12, 14 tiết mục thường không gặp khó khăn gì lớn. Bên cạnh đó, Giáo xứ đã sắm sẵn âm thanh (sử dụng riêng ngoài trời) và dàn ánh sáng đủ loại, không phải thuê mướn bên ngoài.
Như đã biết, Khánh Thọ là một Giáo xứ miền quê vừa mới thành lập chưa được bao lâu cùng với những khó khăn rất lớn cả về tinh thần và vật chất, hiện do Cha Đaminh Phan Châu Bảo (một người con của Thanh Đức) làm Quản xứ. Cha Đaminh và HĐMVGX đang dồn hết mọi khả năng có thể để từng bước ổn định, nâng cao đời sống tinh thần cho mọi thành phần trong Giáo xứ, cách đặc biệt cho các em Thiếu Nhi.
Vúng quê "bán sơn địa" này, nơi đèo núi nhiều hơn ruộng đồng, sắn ngô khoai lúa hai mùa mà chẳng đủ ăn. Một số gia đình làm nương rẩy, số người khác chăn nuôi nhỏ lẻ, số người trẻ hơn may mắn được chỗ làm trong các cơ sở Dệt may hay Tiểu thủ công nghiệp (lương công nhân vốn đã thấp nay càng nhỏ bé khi nạn giá cả leo thang chưa thấy điểm dừng), còn lại thanh niên trai tráng có sức khỏe thì đi làm thuê, làm thợ nề, phụ hồ xa quê ... Do đó, cuộc sống của hầu hết giáo dân khá bấp bênh và nghèo khổ.
Dẫu thế, đời sống đạo của bà con nơi đây rất cao. Những bậc Tiền bối của Khánh Thọ lãnh nhận Đức Tin cách nay đã gần 100 năm, ngôi Nhà thờ đầu tiên cũng đã được xây dựng từ năm 1933. Trải qua bao thời kỳ chiến tranh loạn lạc, bao lần bị tàn phá dữ dội bởi thiên tai và nhân tai, bao cấm cách bắt bớ đủ kiểu của các quyền lực thế gian xưa nay..., đức tin các tín hữu vẫn vững vàng, để rồi Khánh Thọ được nâng lên hàng Giáo xứ với trên 900 giáo dân như hôm nay.
Lần nào gặp Cha Đaminh, Cha cũng tâm sự một trong những ước mơ hàng đầu của ngài là làm sao cho hơn 300 em nhỏ sống trải rộng khắp hai xã thuộc huyện Phú Ninh (Tam kỳ, Quảng nam) có một ngày cắm trại, được sống bên nhau, cùng vui chơi múa hát, cùng yêu thương chia sẻ... trong sự đùm bộc của Chúa và Đức Mẹ Lên Trời, Bổn mạng của Giáo xứ.
" Anh biết không, từ hồi còn là Cha phó, em đã ước mong điều này nhưng "lực bất tòng tâm" quá ! ". Cha còn nói với chúng tôi : " Giáo dân Khánh Thọ đã từ rất lâu chưa từng được biết, chưa từng được xem một chương trình hoan ca Giáng Sinh hay Phục Sinh nào... Giáo xứ có quá ít người giỏi giang thạo việc; cha xứ thì "bất tài", giáo dân lại quá khó khăn thiếu thốn, thành ra, tổ chức một đêm như Hoan ca Giáng Sinh chẳng hạn, để niềm vui Chúa Giáng Sinh của Giáo xứ và cả bà con bên Lương được nhân rộng ra, chỉ mãi là ước mơ thôi !"...
"Trở lại Khánh Thọ" hay "Giáng Sinh xa nhà" vì thế đã được khá đông anh em đặt vấn đề một cách nghiêm túc, khí thế.
Giáo xứ Thanh Đức kể từ thời Cha Phêrô Nguyễn Hữu Đăng làm quản xứ (1975) đến nay, không Mùa Giáng Sinh nào thiếu vắng đêm Hoan ca Giáng Sinh, cho dẫu thời "bao cấp" chính quyền luôn gây rất nhiều khó khăn, ra sức hạn chế, có khi chỉ đồng ý "cho" thực hiện chỉ trước 5,6 ngày.
Anh em có kinh nghiệm tổ chức, các Đoàn thể như Giới Trẻ, Trung Niên, Hùng Tâm Dũng Chí, các Ca đoàn, Đội Sinh viên, Đội Hạt Cải... lại nhiệt thành, múa hát khá "chuyên nghiệp", nên việc thực hiện đêm Hoan Ca với chừng 12, 14 tiết mục thường không gặp khó khăn gì lớn. Bên cạnh đó, Giáo xứ đã sắm sẵn âm thanh (sử dụng riêng ngoài trời) và dàn ánh sáng đủ loại, không phải thuê mướn bên ngoài.
Giả sử Giáng Sinh 2014 này, trong năm "Tân Phúc Âm hóa Giáo xứ và Cộng đoàn", Giáo xứ Thanh Đức phối hợp với Giáo xứ Khánh Thọ (hay một Giáo xứ vùng xa vùng sâu thuộc Giáo phận Đà Nẵng) thực hiện Chương trình "Hoan ca Giáng Sinh" phục vụ bà con Lương Giáo, có thể vào tối 31/12/2014, đêm Giao Thừa Năm Mới Dương lịch 2015, và là đêm vọng lễ Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, điều này thật tuyệt vời biết bao ! Đây không chỉ là một hình thức " Rao giảng Tin Mừng", nó còn nói lên tinh thần "Mầu Nhiệm, Hiệp Thông, Sứ Vụ" trong Giáo Hội cách mạnh mẽ và thực tế trong thời buổi hiện tại.
Với ơn Chúa giúp, với tấm lòng quảng đại của mọi thành phần Dân Chúa, cùng sự năng nổ nhiệt thành của các Bạn Trẻ Thanh Đức, nếu đẹp lòng Chúa, Giáng Sinh 2014 sắp tới, một "Giáng Sinh Xa Nhà", sẽ rất ý nghĩa và tràn đầy niềm vui vì Chúa đã sinh ra : "Emmanuel : nghĩa là Thiên Chúa ở cùng chúng ta"
Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói :
“Cha không có vàng hay bạc để tặng các con, nhưng cha có một điều giá trị hơn nhiều, là Tin Mừng của Chúa Giêsu. Các con hãy ra đi với lòng can đảm! Với Tin Mừng trong quả tim và trong tay mình, hãy làm chứng cho đức tin bằng cuộc sống của các con: hãy mang Đức Kitô vào trong nhà các con, hãy rao giảng Người giữa các bạn bè các con, hãy chào đón và phục vụ những người nghèo!” (ĐứcThánh Cha nói với các bạn trẻ tại Assisi ngày 04/10/2013)
" ... Mục tiêu của Phúc-Âm-hóa là dẫn mọi người vào cuộc gặp gỡ cá vị với Đức Giêsu Kitô, trong Thánh Thần, nhờ đó gặp gỡ Thiên Chúa Cha của Người, cũng là Cha của chúng ta, và để đời sống mình được biến đổi theo tinh thần Phúc Âm. Như thế, trước hết chính bản thân chúng ta phải được Phúc-Âm-hóa, phải củng cố và làm mới lại đức tin của mình, rồi mới có thể giúp những anh chị em đã xa rời đức tin tái khám phá vẻ đẹp và ánh sáng đức tin. Ngày nay, khi một số người chỉ còn là Kitô hữu trên danh nghĩa, chúng ta hãy sống cho đúng với ơn gọi Kitô hữu của mình trong niềm vui, hãy chiếu tỏa sức hấp dẫn của Tin Mừng cho những người chung quanh... ". (Thư Chung của HĐGMVN gửi cộng Dân Chúa Việt Nam tháng 10/2013)
Nếu chuyến đi được rất nhiều người mong ước này thành hiện thực, thì đây sẽ là lần thứ 2 Giáo xứ Thanh Đức "Giáng Sinh Xa Nhà". Còn nhớ vào năm 1996, anh em cũng đã khăn gói lên đường về với Giáo xứ Phú Hương, nơi có Cha Giuse Bùi Văn Đồng (cũng là một người con Thanh Đức), làm Quản xứ. Xin đăng lại phần " Với Giáo xứ Phú Hương qua Chương trình Canh Thức Giáng Sinh 1996" dưới đây, trích từ cuốn "Hồi Ký Được Viết Không Bởi Một Người" của PMD (trang 184-187), thay cho niềm ao ước và lời chúc : Giáng Sinh Xa Nhà 2014 sẽ được thực hiện trong sự chở che, giúp sức và chúc lành của Chúa Hài Đồng.
VỚI GIÁO XỨ PHÚ HƯƠNG QUA CHƯƠNG TRÌNH
CANH THỨC GIÁNG SINH 1996
Cha Giuse Bùi Văn Đồng, một người con của Thanh Đức, sau khi thụ phong Linh mục vào tháng 11/1992, được bổ nhiệm làm Quản xứ Phú Hương thuộc Hạt Hòa Vang. Giáo xứ Phú Hương cách Đà Nẵng chừng 50 km về hướng Tây Bắc, trên đường quốc lộ 14B, nơi có dòng suối rất đẹp và nổi tiếng : Suối Mơ.
Là một Giáo xứ nghèo, lại thường gặp thiên tai, nên đời sống đại đa số giáo dân rất thiếu thốn. Tuy nhiên, dù nghèo khó vật chất như hầu hết các xứ Đạo ở vùng quê, vùng xa vùng sâu, nhưng lại giàu lòng đạo hạnh.
Mỗi dịp lễ trọng như Giáng Sinh, Phục Sinh, Chầu Lượt hay Bổn mạng Giáo xứ, anh chị em Giáo dân ở các họ lẻ xa xôi thường về Nhà thờ chính Phú Hương trước một, hai ngày để dọn mình chuẩn bị mừng Lễ. Sau cơn lụt lớn Mùa thu 1996, Cha Giuse rất muốn mang lại những niềm vui mới, những an ủi mới cho Giáo xứ từ việc tổ chức long trọng dịp mừng Chúa Giáng Sinh năm nay.
Trước hết và duy nhất (như lời của Cha Đồng) ngài tìm về Xứ Mẹ của mình. Cha Giuse trình bày và xin ý kiến Cha Phanxicô Xavie Đặng Đình Canh, Quản xứ Thanh Đức. Sau đó hai Cha cùng gặp Giới Trẻ vào Chúa nhật Lễ Chúa Kitô Vua Vũ trụ tại nhà xứ.
Chương trình Canh thức Giáng Sinh 1996 tại Giáo xứ Phú Hương được xây dựng ngay sau đó. Nhóm Giới Trẻ, qua anh Nhóm Trưởng Trần Văn Hải, thực hiện mong ước của Nhóm đã nung nấu từ lâu là được phục vụ tại các Giáo xứ vùng sâu vùng xa thuộc Giáo phận trong các dịp lễ lớn như là một cách sống và rao giảng Tin Mừng phù hợp với Tôn chỉ, Mục đích của Nhóm Giới Trẻ Thanh Đức và sự tin tưởng của Cha Quản xứ cùng các Cha trong toàn Giáo phận. Chính Đức Giám mục Phanxicô Xavie Nguyễn Quang Sách đã huấn từ trong lần về thăm Giới Trẻ Thanh Đức năm 1994 : " ... Điều quan trọng là các con tiến bộ về mặt đạo đức. Các con hãy chia sẻ điều đó cho mọi người chung quanh, các bạn trẻ ở các Giáo xứ khác trong cả Giáo phận, nhất là tại các Họ Đạo cách xa thành phố... ".
Chương trình Canh thức này Giới Trẻ Thanh Đức phụ trách ba màn hoạt cảnh Cựu Ước và hai vũ khúc Giáng Sinh. Phần hát Thánh ca và hoạt cảnh Tân Ước do Giáo xứ Phú Hương đảm nhận. Nhóm Trưởng Giuse Trần Văn Hải làm Trưởng đoàn. Có cả Ông Phạm Nam, UV Đoàn Thể Giáo xứ, cùng tham gia. Toàn bộ anh chị em thuộc Nhóm đều nhiệt tình có mặt, chỉ để anh Xuân Thành, anh Nguyễn Khang, anh Hiến Thành cùng phối hợp với Đoàn Con Cái Đức Mẹ lo phần Canh thức tại Xứ nhà.
Đoàn đi bằng hai xe ô tô 15 CN của anh Nguyễn Hiến Phong (một thành viên của Nhóm) và của anh Sa (Chi họ Phaolô). Anh chị em và các cháu nhỏ tập trung tại sân Nhà thờ và xuất phát lúc 14g00 ngày 24/12/1996 sau khi được Cha Quản xứ ban Phép lành. Lần đầu tiên đi phục vụ xa Xứ, lại đúng đêm Giáng Sinh, nên trong lòng mỗi người dậy lên những cảm xúc mới lạ và đặc biệt. Xôn xao, hớn hở hơn cả là các em Thiếu nhi của hai tiết mục múa do chị Cecilia Bích Tuyền biên đạo và tập tành.
Cha Đồng và anh em gết sức để ý vì chính quyền sở tại có thể gây khó. Đến Phú Hương, Đoàn phải gửi hai xe ô tô cách nhau khá xa gần cả cây số.
Chào Cha sở xong, anh chị em bắt tay vào làm việc ngay. Các diễn viên hoạt cảnh và vũ khúc cần phải hóa trang; anh em trong Nhóm dựng phong treo màn. Tất cả phải hoàn tất sớm vì 06h30 chiều Chương trình Canh Thức sẽ khai mạc. Bữa ăn tối được dùng thật nhanh, mỗi người một tô mì Quảng gà. Vui thật vui, anh nào ỷ y không chịu nhập bàn sớm thì chỉ ăn mì với nước súp "trống", còn "cái" thì trôi mất hết !
Chương trình bắt đầu bị chậm lại cả tiếng đồng hồ vì chính quyền đến thăm và đọc diễn văn quá dài. Suốt cả Chương trình Canh thức, anh chị em diễn xuất xuất thần. múa đều và đẹp mắt, nhất là làm sống dậy những bản văn Kinh Thánh Cựu và Tân Ước qua phần hoạt cảnh sống động, gần gủi và sốt sắng. Giáo dân Phú Hương rất vui, khen ngợi không tiếc lời...
Không thể ở lại qua đêm tại Phú Hương vì chính quyền không đồng ý, Đoàn phải trở về, không tham dự Thánh lễ được, tất cả âm thầm lên xe, chỉ biết chào nhau trong từng ánh mắt và lời cầu nguyện xin ơn " Bình an cho người lòng ngay dưới thế".
Chúng tôi về đến sân Nhà thờ Thanh Đức lúc 0g20, khi màn đêm đã bước qua thời khắc của Ngày Chúa Giáng Sinh 25/12/1996.
Thật ra, lần phục vụ xa xứ đầu tiên này rất gọn nhẹ, ít vất vả. Các màn hoạt cảnh, các vũ khúc đã có sẵn, đã phục vụ tại Giáo xứ, chỉ cần ôn lại rồi trình diễn thôi. Vậy mà với Cha Giuse và bà con Lương Giáo Phú Hương, đó là một "bữa tiệc thịnh soạn". Cha Giuse đã kể lại thế, Cha bảo là không phải khen chỉ lấy để lòng...
Không có thì không biết chia sẻ làm sao, chứ đã có sẵn thì việc cho đi nào đâu là vấn đề. Cái quan trọng là cách cho cùng sự phối hợp với nhau từ hai phía sau khi được phép của Cha và Giáo xứ thôi. Mỗi năm một hai lần xa Xứ để phục vụ thì dẫu khó khăn thế nào, nếu quyết tâm, vẫn thực hiện được.
Ba mưoi năm qua (1975-2005) với 30 Chương trình Thánh Kinh - Thánh Ca được tổ chức tại Thanh Đức quá đủ và dễ dàng đem diễn lại tại các Giáo xứ nơi xa xôi để niềm vui Chúa Giáng Sinh của bà con nơi ấy được lớn thêm và trọn vẹn. Tại sao không ? Hơn thế, đó cũng chính là sống Tin Mừng vậy.
( trích "Hồi Ký Được Viết không Bởi Một Người" của PMD)
(Một số hình ảnh Hoan Ca Giáng Sinh Tại Thanh Đức)
Mùa Vọng 2014
Nguyenhungdung
